bộ luật ban hành dưới triều nguyễn là luật gì

Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia

Hoàng Việt luật lệ hoặc còn được nghe biết với thương hiệu Hoàng triều luật lệ, Quốc triều điều luật, Nguyễn triều hình luật, bộ luật Gia Long là cỗ luật đầu tiên của nước Việt Nam thời đầu mái ấm Nguyễn vì thế Bắc trở thành Tổng trấn Nguyễn Văn Thành biên soạn thảo và vua Gia Long cho tới phát hành năm 1813.^[1]

Bạn đang xem: bộ luật ban hành dưới triều nguyễn là luật gì

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Vua Gia Long sau thời điểm đăng quang để sở hữu hạ tầng về pháp luật, mệnh lệnh cho tới Nguyễn Văn Thành, Vũ Trinh, Trần Hựu phụ thuộc Đại Thanh luật lệ và Luật Hồng Đức thực hiện hạ tầng biên soạn cỗ luật cho tới triều Nguyễn mang tên gọi là Hoàng Việt lề luật (còn được gọi là Luật Gia Long), bao gồm 22 quyển và 398 điều^[2] tiếp sau đó vua Gia Long cho tới phát hành đầu tiên vô năm 1813. Sở luật này gần như là lấy nguyên vẹn khuôn là luật mái ấm Thanh^[3] Trong 398 điều thì chỉ mất 2 điều là rút kể từ Quốc triều Hình luật thời Hậu Lê, vài ba chục điều luật khác lạ một chút về kể từ ngữ đối với luật của phòng Thanh, những điều luật sót lại đều sao chép lại y nguyên tên thường gọi lộn nội dung kể cả những tè chú của những điều luật vô “Đại Thanh luật lệ”^[4]

Giống như “Đại Thanh luật lệ”, Hoàng Việt lề luật ngoài quyển đầu là mục lục những điều luật, bảng (hay đồ), thể lệ về phục tang, biểu diễn giải thuật ngữ, những quyển sót lại được tạo thành 6 phân mục, ứng với việc của 6 bộ: Lại, Sở, Lễ, Binh, Hình, Công. Dường như, cơ hội trình diễn in ấn và dán của “Hoàng Việt luật lệ” cũng tương tự như với cỗ luật mái ấm Thanh. Một số điều luật vô “Hoàng Việt luật lệ” đang được lược vứt, thay cho thay đổi một số trong những tè tiết của luật mái ấm Thanh cho tới phù phù hợp với cơ hội gọi bên trên nước Việt Nam (Một số điều luật thay cho thay đổi đơn vị chức năng hành chủ yếu "tỉnh" của Trung Quốc trở thành "doanh, trấn" của nước Việt Nam, chức vụ lý trưởng của Trung Quốc vị xã trưởng của Việt Nam).

Hoàng Việt lề luật được dùng vô trong cả thời mái ấm Nguyễn rồi sử dụng tiếp ở Trung Kỳ vô thời Thực dân Pháp cướp đóng góp Việt Nam^[5].

Xem thêm: lời bài hát em gái mưa

Sắp xếp nội dung[sửa | sửa mã nguồn]

Hoàng Việt lề luật với 398 điều và 30 điều tỷ dẫn,^[6] chép vô 22 cuốn. Có sáu phân mục vì thế ứng với việc sáu Sở Lại, Công, Lễ, Hộ, Binh, Hình phụ trách cứ. Chi tiết như sau:

Xem thêm: nghị luận về ước mơ

• Cuốn loại 1: mục lục điều luật, bảng (hay đồ), thể lệ về phục trang tang, biểu diễn giải thuật ngữ
• Cuốn thứ hai và 3: 45 điều danh lệ
• Cuốn loại 4 và 5: 27 điều lại luật
• Cuốn loại 6, 7 và 8: 66 điều hộ luật
• Cuốn loại 9: 26 điều lễ luật
• Cuốn loại 10 và 11: 58 điều binh luật
• Cuốn loại 12 cho tới 20: 166 điều hình luật
• Cuốn loại 21: 10 điều công luật
• Cuốn loại 22: dẫn điều luật

Nội dung[sửa | sửa mã nguồn]

Hoàng Việt lề luật được thiết kế bên trên hạ tầng khảo xét, tham lam chiếu cỗ luật Hồng Đức (tức Quốc triều Hình luật, là cỗ luật của phòng Lê), tuy nhiên hầu hết là mượn cỗ luật của phòng Thanh, cho dù đã và đang được sửa đổi và update cho tới phù phù hợp với ĐK rõ ràng của nước Việt Nam khi bấy giờ.^[7] Trong 398 điều thì 397 là chép lại Đại Thanh lề luật. Chỉ với cùng một điều là rút kể từ Quốc triều Hình luật.^[6]

Bảng (hay đồ): quy tấp tểnh về phương phía xử lý so với những gia sản đạt được một cơ hội phạm pháp. Thể lệ nộp trị chuộc tội, chí tiết về ngũ hình, những công cụ sử dụng vô tù, và phục trang tang chế. Danh lệ quy tấp tểnh về những phương pháp tổng quát lác về tội phạm và mẫu mã trừng trị. Phần dẫn đều luật dùng làm chỉ dẫn việc đối chiếu những hình trị và áp dụng luật vô tình huống vụ việc nhưng mà luật ko quy tấp tểnh cho tới. Hộ luật là những luật về hộ tịch, gia sản, hôn nhân gia đình, thuế, nợ nần, chi phí chợ búa.

Đặc biệt là vấn đề luật về sự việc tuyển chọn phi cho tới vua, Hoàng Việt lề luật thừa kế những điều luật kể từ thời xưa nhưng mà không tồn tại bất kì sự thay cho thay đổi này. Đó là giới hạn tuổi tuyển chọn phi kể từ 13 cho tới 16 tuổi hạc (trừ những cuộc hôn nhân gia đình chủ yếu trị, song vẫn ko ghi nhận bất kì tình huống này vi phạm điều luật bên trên vì thế hôn nhân gia đình chủ yếu trị).

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Luật mái ấm Hậu Lê
• Luật Hồng Đức
• Quốc triều nhà tù tụng điều lệ

Luật không giống thời Nguyễn

• Hội điển toát yếu
• Khâm tấp tểnh Đại Nam Hội điển sự lệ
• Minh Mệnh chủ yếu yếu
• Đại Nam điển lệ toát yếu

Chú giải[sửa | sửa mã nguồn]

Thư mục[sửa | sửa mã nguồn]

• Trần Trọng Kim (1971), [[Việt Nam sử lược]], 2, Sài Gòn: Trung tâm Học liệu Xuất phiên bản nằm trong Sở giáo dục và đào tạo, Bản gốc tàng trữ ngày 27 mon 8 năm 2018, truy vấn ngày 21 mon 9 năm 2008
• Đặng Việt Thủy; Đặng Thành Trung (2008), 54 vị hoàng thượng Việt Nam, Hà Nội: Nhà xuất phiên bản Quân group Nhân dân
• Lương Ninh (2000), Lịch sử nước Việt Nam giản yếu, Hà Nội: Nhà xuất phiên bản Chính trị Quốc gia